Көздің күйіп қалуы

Көздің күйіп қалуы-химиялық реактивтерге немесе сыртқы факторларға әсер ету арқылы көздің, қабақтың немесе көру органының басқа құрылымдарының жарақаты. Заттарға ұшыраған кезде жоғарғы және төменгі қабақтың рефлекторлық байланысы пайда болады, сондықтан көз жабылады. Бұл жағдайда қабақтың күйіп қалуы пайда болады, өйткені көз алмасы қорғалған.

Концентрацияланған реагенттердің немесе өте жоғары температураның әсері көз алмасының күйіп қалуына әкелуі мүмкін, нәтижесінде қабық, конъюнктива, торлы қабық зақымдалады. Мұндай жарақаттар өткір ауырсынумен және айқын қызарумен, жыртылумен бірге жүреді.

Медициналық көмек болмаса, көздің күйіп қалуы қайғылы салдарға әкелуі мүмкін. Науқастар көру қабілетін ішінара немесе толығымен жоғалту қаупі бар. Науқастарда қабақтың айналуы, бөртпе пайда болуы, конъюнктивалық қуыс өсуі мүмкін. Әсіресе ауыр зақымданулармен, тіпті хирургиялық араласулар мен лазермен жоғары бағамен емдеу жоғалған көру қабілетін қалпына келтіре алмайды.

Көздің күйіп қалу белгілері

Көздің күйіп қалу белгілері көбінесе ауырлық дәрежесіне және әсер ету түріне байланысты.

Көздің жоғары концентрациясы бар қышқылдар мен сілтілердің зақымдануы келесі белгілерді тудырады:

• конъюнктивит;
• сыртқы қабықтың бозаруы немесе бұлыңғырлануы;
• көру қабілетінің нашарлауы, көздің алдындағы бұлыңғыр көрініс;
• бөтен дене бөлшектерінің болуы;
• жарықтан қорқу;
• сыртқы қабықтағы немесе зақымдалған қабақтағы тыртықтар.

Дәнекерлеу күйген кезде қабыну процесі де дамиды, конъюнктивит белгілері пайда болады. Аурудың ұзақ мерзімді ағымы торлы қабыққа зақым келтіреді, көру қабілеті нашарлайды. емделушілерде басқа да белгілер пайда болады:

• өткір сипаттағы ауырсыну;
• көздегі бөтен дененің сезімі;
• жарыққа сезімталдық;
• көз жасының көп бөлінуі;
• қабақтың спазмы.

Симптомдардың максималды ауырлығы жарақаттан кейін бірнеше сағаттан кейін байқалады. Болашақта төмендеу үрдісі байқалады, бірақ айтарлықтай жеңілдік 3 күннен кейін ғана пайда болады.

Термиялық күйік жағдайында жарақат көбінесе жеңіл немесе орташа ауырлықта болады. Бу немесе ыстық ерітінділер көзді рефлекторлы түрде кішірейтуге мәжбүр етеді, сондықтан көз алмасына қатты зақым келмейді. Бұл жағдайда жарақат қабақтарға әсер етеді. Науқастар келесі белгілерге шағымданады:

• шамадан тыс жыртылу;
• қасаң қабықта лайланудың пайда болуы;
• жарыққа сезімталдық;
• қабақтың терісінің зақымдануы;
• бөтен дененің сезімі.

Күйік кезінде реагенттерді алып тастау немесе бейтараптандыру керек. Бұл тіндердің зақымдану дәрежесін азайтуға көмектеседі. Офтальмологпен кеңесу көздің және қабақтың жеңіл жарақаттарымен де ұсынылады, өйткені дәрігерге бару асқынулардың алдын алуға және көру қабілетінің жоғалуын болдырмауға көмектеседі.

Көздің күйіп қалу дәрежесі

Офтальмологияда зақымданудың бірнеше дәрежесі бар:

1. Жеңіл дәреже. Жарақат конъюнктиваның шамалы зақымдануымен, сондай-ақ қабақтың қызаруымен көрінеді. Зақымдалған көз сәл ісінген болып көрінуі мүмкін. Жеңіл жарақаттармен шырышты қабаттар тез қалпына келеді, симптомдар жойылады.
2. Орташа дәреже. Көз алмасының зақымдануы көздің қызаруымен көрінеді, сонымен бірге көру мүшесінің тіндері өледі. Зақымдану көлемі аз. Болашақта қасаң қабық сұрғылт реңкке ие болады, бұзушылықтар пайда болады, бұлыңғырлық пайда болады. Көз алмасының сыртқы қабығынан басқа, қабақ жиі жарақат алады.
3. Ауыр дәреже. Науқаста күйіктің екінші дәрежесінің көріністері айқын көрінеді. Сонымен қатар, қабақ некротикалық өзгерістерге ұшырайды, шеміршек пен склераның некрозы да пайда болады. Зақымдалған конъюнктиваның түсі қоңыр немесе қызыл. Көздің сыртқы қабығы тым құрғақ, терапевтік курстан кейін зақымдалған жерлерде тыртықтар қалуы мүмкін.
4. Әсіресе ауыр дәреже. Ауыр жағдайларда жарақат нәтижесінде некроз бүкіл мүшеге әсер етеді. Қабықтың қатты зақымдануымен оның мөлдірлігі жоғалады, сыртқы қабығы ашық ақ түске ие болады.

Емдеуді тағайындау үшін күйік дәрежесін анықтау үлкен рөл атқарады.

Көздің химиялық күйігі

Көру мүшелерінің химиялық компоненттермен күйіп қалуы ең көп таралған. Көбінесе бұл сілтілермен (оның ішінде концентрацияланған) жұмыс кезінде болады: каустикалық натрий және калий. Алкогольдің көзге түсуі сирек емес. Сондай-ақ, өндірісте күйіктер концентрацияланған қышқылдарды қолданған кезде пайда болады: күкірт, тұз және басқалар.

Химиялық зақымдануларға сонымен қатар бояу материалдары, әк, газ құтысының буы, түрлі аэрозольдер кіреді. Жарақаттар дәрі-дәрмектерді мақсатсыз қолданған кезде де болуы мүмкін: көзге алкоголь тұнбаларын, көзге арналмаған белсенді заттың жоғары концентрациясы бар тамшыларды тамызу. Сұйық заттардың зақымдануы аз әсер етеді, өйткені сұйықтық көз жасымен сұйылтылған. Қатты қосылыстар әлдеқайда көп зиян келтіреді, өйткені олар лакримальды сұйықтықта еріген кезде тереңірек еніп, ұзақ әсер ете алатын концентрацияланған қосылыстарға айналады.

Дәнекерлеу күйігі

Дәнекерлеу күйіктерінің бірнеше себептері болуы мүмкін:

• ультракүлгін немесе ультракүлгін сәулеленудің әсері;
• көзге түтін, сондай-ақ аэрозольмен Шашыратылған микробөлшектер;
• көз алмасының ұшқынмен және сұйық балқытылған металл бөлшектерімен жарақаттануы.

Кәсіби дәнекерлеушілер көп жағдайда көру органдарының әдеттегі жеңіл жарақаттарына тап болады. Көздің мұндай зақымдануын жарқын күн сәулесі мен ақ қар шағылысқан кезде пайда болатын жарақатпен салыстыруға болады.

Термиялық күйіктер

Термиялық күйіктер ыстық булардың, сұйықтықтардың немесе қатты заттардың ыстық күйінде әсер етуін білдіреді. Жоғары температураның зақымдануының себебі-жоғары температураға дейін қыздырылған сұйықтықтың көзге, балқытылған металл бөлшектеріне түсуі. Мереке күндері көздің қабығын жанғыш қосылыстармен (отшашулар, отшашулар) жарақаттауға болады. Ауырлық дәрежесі бойынша мұндай жарақаттар химиялық әсермен салыстырғанда жеңілірек,өйткені ыстық заттар тез салқындауға бейім.

Көздің күйіп қалуы қалай емделеді?

Қышқыл, алкоголь немесе әк көзді күйдірді ме? Сізде ауыр симптомдардан арылуға және көру қабілетіңізді сақтауға мүмкіндік бар. Алматыдағы Он Клиник медициналық орталығында тәжірибелі офтальмолог қабылдайды. Дәрігер диагноз қойып, емдеуді ұсынады. Оның құны жарақаттың ауырлығына байланысты. Клиникада офтальмолог ересектер мен балаларды жаңа туған жастан бастап қабылдайды.

Көздің күйіп қалуының диагностикасы мыналарды қамтиды:

• визуалды тексеру;
• биомикроскопия (микроскоппен көру мүшелерін тексеру);
• Маклаков бойынша тонометрия (көзішілік қысымды өлшеу);
• көру өткірлігін бағалау.

Бұл диагностикалық емшаралар көру органдарының зақымдану дәрежесін анықтауға көмектеседі.

Клиникада офтальмологиялық патологиялар консервативті әдістермен емделеді. Күйік кезінде шұғыл шара – конъюнктиваны, қасаң қабықты, көз жасын тұзды ерітіндімен жуу. Болашақта дәрі-дәрмекпен емдеу тамшылар, майлар мен гельдер, инъекциялар түрінде тағайындалады.

Он Клиникте мынандай офтальмологиялық инъекциялар жасалады:

• парабульбарлы-парабульбарлы талшыққа инъекция;
• конъюнктивалық-конъюнктиваның астына инъекция;
• самайға инъекциялар-самай аймағына инъекция.

Офтальмологиялық инъекциялар зақымданудың әртүрлі деңгейлерінде тиімді.