Аденоматоз дегеніміз не
Әр етеккір циклінде эндометриоидты жасушалар өзгеріске ұшырайды. Циклдің бастапқы кезеңінде жатырдың ішкі қабаты өсіп, эмбрионның бекітілуіне дайындалып, түрін өзгертеді. Одан әрі, егер жүктілік болмаса, эндометриядан бөліну және оның жатырдан шығуы орын алады. Содан кейін ететккір басталады. Бұл процесс әйел жыныстық гормондарының – прогестерон мен эстрогендердің концентрациясының өзгеруімен бірге жүреді. Гормоналды бұзылулармен, гормондардың концентрациясының жоғарылауымен безді жасушалар белсенді түрде өсе бастайды. Осылайша безді-кисталық гиперплазия дамиды.
Эндометриялық безді-кисталық гиперплазия гинекологияда жиі кездесетін аурулардың бірі болып саналады.
Патологиялық процесс жатырдың ішкі шырышты қабығының өсуі немесе қалыңдауы арқылы көрінеді. Эндометрия бездерінің толық жұмысымен олар тікелей көрініспен сипатталады. Безді гиперплазияда олардың бір-бірімен бұралуы және бірігуі байқалады.
Безді-кисталық гиперплазия:
- атипиясыз;
- атипиямен болады.
Бірінші жағдайда безді жасушалардың қалыңдауы және өсуі байқалады. Екінші жағдайда эндометриоидты ұлпа жасушаларының құрылымы өзгереді. Атипті (қатерлі ісікке дейінгі) жасушалар түзіледі.
Атипиялық гиперплазия аденоматоздың пайда болуымен көрінеді. Стромальды жасушалар азаяды. Атипиялық (аденоматозды) гиперплазия қауіпті асқынулармен сипатталады. Аденоматоздық сипаттағы гипертрофиялық өзгерістер эндометриялық аденокарциноманың (қатерлі ісік) дамуына әкелуі мүмкін.
Аденоматоздың белгілері
Әр емделушінің шағымдары әртүрлі. Симптомдардың ауырлығы патологияның ауырлығына байланысты. Безді-кисталық гиперплазияның дамуының бірнеше дәрежесі бар.
- Төмен дәреже. Патологиялық процесс бездердің әртүрлі мөлшерінде көрінеді. Олар бір-бірінен эпителиймен және строманың жұқа қабаттарымен бөлінеді.
- Орташа дәреже. Бездердің түрі өзгереді.
- Ауыр дәреже. Бездердің бір-бірімен көбеюі және бірігуі айқын көрінеді. Олардың арасындағы строма бекітілмейді.
Көп жағдайда келесі шағымдар пайда болады:
- ауыр қан кету түріндегі етеккір циклінің бұзылуы;
- етеккір арасындағы кезеңде қан бөліністерінің болуы;
- тромбтардың болуымен ауыр қан кету (Көп жағдайда жас кезінде);
- анемия белгілерінің болуы (әлсіздік, естен тану, төмен гемоглобин);
- ановуляторлық циклдің дамуы (жұмыртқа жетілмейді және аналық безден шықпайды).
Соңғы жағдайда бедеуліктің дамуы туралы айтуға болады.
Аденоматоздың себептері
Патологиялық процесс кез-келген жастағы әйелдерде дамуы мүмкін. Максималды тәуекел организм үшін өтпелі кезеңдерде байқалады. Гормоналды теңгерімсіздіктен туындаған бұзылулар жыныстық жетілу немесе етеккір үзілісі кезінде жиі кездеседі.
Гормоналды теңгерімсіздік негізгі себеп болып табылады, бірақ жалғыз себеп емес. Міне, тағы қандай аурулар безді-кисталық атипті гиперплазияға ықпал етеді:
- поликистозды аналық без;
- аналық без өсінділері;
- жатыр және қосымша функциялардың бұзылуы;
- эндометрит және эндометриоз;
- жатыр миомасы.
Көп жағдайда гиперплазияның себептері жиі түсік түсіру, диагностикалық қырып алу және жатырдағы операциялар болып табылады. Эндометриоидты тіндердің патологиялық ұлғаюы және көбеюі гормоналды контрацептивтерді бақылаусыз қабылдау, ұзақ уақыт босанудың болмауына байланысты мүмкін.
Кейбір жағдайларда безді-кисталық атипті гиперплазия семіздік, қант диабеті, бауыр, ұйқы безі және қалқанша безінің патологиясы сияқты эндокриндік патологиялар аясында дамиды. Бұл диагноздар әйел жыныстық гормондарының секрециясына айтарлықтай әсер етеді.
Безді-кисталық гиперплазияның диагностикасы
Диагнозды растау және жоққа шығару үшін диагностикалық емшаралар кешені тағайындалады. Олар симптомдарды есепке алуды, өмір анамнезін және анализдерді тапсыруды қамтиды.
- Гинекологиялық креслода тексеру. Айна көмегімен қараған кезде дәрігер безді тіннің айқын қалыңдауын байқайды.
- Баксебіндіге жағынды. Несеп-жыныс жүйесіндегі микроорганизмдерді анықтау мақсатында жүргізіледі.
- Гормондарды зерттеу. Эстроген мен прогестерон құрамы талданады. Қажет болса, ішкі секрецияның өмірлік маңызды бездері шығаратын гормондардың концентрациясы белгіленеді.
- Гистологиялық зерттеу. Жасуша құрылымының өзгеруін көрсетеді, қатерлі ісік қаупін анықтайды. Атипті гиперплазияда бұл қауіп жоғары.
- УДЗ Эндометрия бағаланады. Оның қалыңдығы етеккір циклінің фазасына байланысты өзгеретіндіктен, оны ескеру қажет. Тексеру іш қабырғасы арқылы және датчикті қынапқа енгізу арқылы жүзеге асырылады.
- Гистероскопия. Жатырдың ішкі қабығы қынапқа енгізілген миниатюралық камераның көмегімен тексеріледі.
Кешенді диагностика дәл диагнозды анықтауға мүмкіндік береді. Тексеру нәтижелеріне сүйене отырып, дәрігер емдеуді тағайындайды.
Безді-кисталық гиперплазияны емдеу
Безді-кисталық атипті гиперплазияның белгілері пайда болды ма? Сіздің оларды жоюға және өзіңізді асқынулардан қорғауға мүмкіндігіңіз бар. Алматыдағы Он Клиник медициналық орталығында білікті гинекологтар қабылдау жүргізеді. Дәрігер тексеру өткізеді, оның негізінде емдеуді тағайындайды. Емдеу бағдарламасы жеке түрде жасалады.
Консервативті емдеу мыналарға негізделген:
- қан кетуді тоқтату;
- безді тіндердің өсу процесін тоқтату;
- гормоналды теңгерімсіздікті жою;
- менструальдық циклды қалпына келтіру.
Ауру ауыр болған жағдайда консервативті емдеу тиімсіз, емделушіге хирургиялық араласу тағайындалады.
Бастапқы кезеңде атипті безді-кисталық гиперплазия әлдеқайда тиімді емделеді. Сондықтан дәрігерге алғашқы белгілер пайда болған кезде жүгіну керек. Көптеген гинекологиялық аурулар симптомсыз болып табылады. Оларды ерте анықтау және уақтылы емдеу үшін гинекологқа кем дегенде 6 айда 1 рет бару керек.
